“Deelnemers gaan ervaren: ik kan veel meer dan ik dacht! Ik durf dit gewoon!”

“Belemmerende gedachten komen zoveel voor. Onder jongeren, maar zeker ook onder volwassenen!” Die ontdekking doet Jantine van Voorst als trainer op het Hoornbeeck College. De oud-docent Gezondheidskunde is al geruime tijd werkzaam als coördinator van het team Extra Ondersteuning. In die rol geeft ze onder andere groepstrainingen voor sociale vaardigheden aan studenten. Al snel ontstaat het idee voor een volwassenenvariant.

“Voorafgaand aan die groepstrainingen organiseerden we altijd een informatieavond voor studenten en hun ouders. Op die avond hoorden we dan vaak van ouders: ‘Was er in mijn tijd maar zo’n training geweest’. Ouders herkenden zich in de dingen waar hun kinderen tegenaan liepen, en we kregen de vraag of er ook zo’n training is voor volwassenen. Die zijn we toen gaan opzetten.”

Van zakenman tot huisvrouw

De eerste training ‘Bouwen aan zelfvertrouwen’ was dan ook voor ouders van studenten. Inmiddels is dat uitgebreid en is de groep cursisten heel divers. “Er zijn zakenmannen die er tegenaan lopen dat hun presentatie niet goed uit de verf komt. Of jongvolwassenen die net hun diploma hebben gehaald en in hun eerste baan tegen dingen aanlopen, zoals het omgaan met feedback. Maar ook vrouwen zonder betaalde baan, die het bijvoorbeeld lastig vinden hun grens aan te geven: thuis als moeder, in de familiekring of in de kerk waar ze vrijwilligerswerk doen.” Gemene deler tussen al deze cursisten: ze willen meer zelfvertrouwen krijgen.

Bijbels en gezond

“Zelfvertrouwen in de goede zin van het woord”, benadrukt Jantine. “Het woord zelfvertrouwen roept in onze kring nog weleens negatieve reacties op. Zelfverzekerd zijn, kan dat wel, hoe zit het dan met het Bijbelse ‘nederig zijn’? Daar ga ik op de eerste bijeenkomst op in: dat zelfvertrouwen en nederigheid elkaar niet uitsluiten. Het is niet de bedoeling dat je met je nieuwe zelfvertrouwen hoogmoedig wordt. Daarom is er ook een avond ‘Omgaan met je gaven en talenten’. Onze gaven en talenten hebben we van God gekregen en mogen we in dienst stellen van Hem. Dat bewaart ons voor hoogmoed.”

“Zelfvertrouwen en nederigheid sluiten elkaar niet uit”

Om die nuance aan te geven, heet de cursus nu ‘Bouwen aan een gezond zelfvertrouwen’. “Zonder gezond zelfvertrouwen kunnen anderen over je heen lopen. Je durft geen nee te zeggen, wordt altijd gevraagd voor de vervelende klusjes of overwerken, en áls je dan een keer nee zegt omdat je grens is bereikt, voel je je schuldig. Een gezond zelfvertrouwen maakt dat je voor jezelf durft op te komen en op tijd nee durft te zeggen, maar ook oog houdt voor de ander, weet hoe je nee moet zeggen zonder te kwetsen. En er voor de ander kunt zíjn. Ik zeg altijd: je kunt pas goed voor een ander zorgen als je eerst goed voor jezelf zorgt.”

Stapje voor stapje

“Mensen moeten soms wel een drempel over voor ze aan de cursus deelnemen. Herkennen van hun valkuilen doen ze wel, maar érkennen en de stap nemen om er iets mee te doen, dat is moeilijk. Uiteindelijk durven deelnemers in de training eerlijk te zijn over situaties die ze lastig vinden en gaan we er ook daadwerkelijk mee oefenen. Aan het begin is dat spannend maar stapje voor stapje wordt het makkelijker. Oefening baart écht kunst. Je ziet deelnemers opbloeien, en het mooie is dat ze zelf gaan ervaren: ik kan veel meer dan ik dacht! Ik durf dit gewoon! Al die kleine stapjes vooruit, dat is bouwen aan zelfvertrouwen.”

“Mijn verhaal laat zien dat je echt kunt veranderen”

Jantine geeft de cursus niet alleen als trainer maar ook als ervaringsdeskundige. Ze kent de struggles heel goed. “Ik had vroeger weinig zelfvertrouwen, vergeleek me veel met anderen. Als iemand me toen had verteld dat ik deze trainingen zou geven… ik had ‘m nooit geloofd. Dat is mijn drive om deze cursussen te geven. Mijn verhaal laat zien dat je echt kunt veranderen en ik hoor van cursisten dat het daardoor heel laagdrempelig is. Daarbij vinden cursisten veel herkenning bij elkaar, omdat iedereen met hetzelfde doel komt. Veel mensen verbergen zich achter een zelfverzekerd uiterlijk, maar onzekerheid komt zoveel voor. Dat van elkaar zien en met elkaar delen, maakt het heel leerzaam. In een veilige setting, want we maken afspraken over geheimhouding. Wat hier wordt verteld, blijft hier.”

Huiswerkopdrachten

De insteek van de cursus is praktisch: de cursisten kunnen zelf een situatie inbrengen die ze lastig vinden en gaan daarmee aan de slag. Presentaties die ze op werk moeten houden, worden tijdens de training geoefend. Iemand die een lastige boodschap moet overbrengen, oefent in de training met zijn houding, het gebruik van de juiste woorden, de ik-boodschap. En na iedere bijeenkomst gaan er huiswerkopdrachtjes mee. “We oefenen op de avond zelf, maar daarna moet je er thuis mee verder. Het is niet reëel om te verwachten dat alles na zes bijeenkomsten ineens anders is. Maar als je ermee aan de slag gaat en blijft oefenen, kun je echt veranderen. En, dat wil ik toch even benadrukken, dat hoeven we niet alleen te doen. Het is bidden en werken. We zijn afhankelijk van de Heere God: als we Hem om hulp vragen, kunnen we die moeilijkheden ook echt overwinnen. ”